16. Ρωτήστε τον εαυτό σας: «Θα έχει αυτό
καμία σημασία μετά από ένα χρόνο;»
Σχεδόν κάθε μέρα παίζω με τον εαυτό μου ένα παιχνίδι
που το λέω «περίβλημα χρόνου». Το επινόησα ως απάντηση στην επίμονη και
λανθασμένη πίστη μου πως όλα αυτά που με βασάνιζαν ήταν πραγματικά σημαντικά.
Για να παίξετε το «περίβλημα χρόνου», το μόνο που
έχετε να κάνετε είναι να φανταστείτε ότι η οποιαδήποτε κατάσταση που σας
απασχολεί αυτό τον καιρό δε συμβαίνει τώρα αλλά μετά από ένα χρόνο. Μετά απλώς
ρωτήστε τον εαυτό σας: «Είναι αυτή η κατάσταση πραγματικά τόσο σοβαρή όσο την
κάνω να φαίνεται;». Μια φορά στις τόσες μπορεί και να είναι - η συντριπτική πλειοψηφία
όμως απλώς δεν είναι.
Είτε είναι μια διαφωνία με το σύζυγό σας, το παιδί
σας, το αφεντικό σας, ένα λάθος, μια χαμένη ευκαιρία, ένα χαμένο πορτοφόλι, μια
επαγγελματική απόρριψη, ή ένας στραμπουλισμένος αστράγαλος, το πιο πιθανό
είναι μετά από ένα χρόνο να μη σας απασχολεί καθόλου. Θα αποτελεί απλώς ακόμα
μια μικρή λεπτομέρεια της ζωής σας. Αν και αυτό το απλό παιχνιδάκι δε θα σας λύσει
όλα τα προβλήματα, μπορεί να σας δώσει την ευκαιρία να δείτε τα πράγματα κάτω
από μια διαφορετική και απαραίτητη προοπτική. Εγώ πιάνω τον εαυτό μου να γελάει
με πράγματα που συνήθιζα να παραπαίρνω σοβαρά. Τώρα,
αντί να σπαταλάω την
ενέργεια μου νιώθοντας θυμωμένος και αγχωμένος, μπορώ να τη χρησιμοποιώ για να
περνάω περισσότερο χρόνο με τη γυναίκα μου και τα παιδιά μας ή να την αφιερώνω
στη δημιουργική σκέψη.
17. Αποδεχτείτε το γεγονός πως η ζωή δεν είναι δίκαιη
Μια φίλη μου, σε μια συζήτηση που είχαμε σχετικά με
τις αδικίες της ζωής, μου έκανε μια ερώτηση: «Ποιος είπε πως η ζωή θα είναι
δίκαιη ή έστω θα έπρεπε να είναι;». Η ερώτηση της ήταν πολύ καλή. Μου
υπενθύμισε κάτι που είχα διδαχτεί παιδί: Η ζωή δεν είναι δίκαιη. Είναι
σοκαριστικό, αλλά είναι πέρα για πέρα αληθινό. Το ειρωνικό είναι πως η αποδοχή
αυτού του θλιβερού γεγονότος μπορεί να αποτελέσει μια εξαιρετικά
απελευθερωτική επίγνωση.
Ένα από τα λάθη που πολλοί από μας κάνουμε είναι πως
λυπόμαστε τον εαυτό μας ή τους άλλους με τη σκέψη πως η ζωή θα 'πρεπε να είναι
δίκαιη ή πως κάποια μέρα θα γίνει. Δεν είναι και δεν πρόκειται να γίνει. Όταν
κάνουμε αυτό το λάθος, έχουμε την τάση να σπαταλάμε πολύ χρόνο παραπονούμενοι
για τα στραβά της ζωής. Συμπάσχουμε με τις στενοχώριες των άλλων και συζητάμε
τις αδικίες της ζωής. «Δεν είναι δίκαιο», παραπονιόμαστε, χωρίς να συνειδητοποιούμε
πως, ίσως, ο σκοπός της ζωής δεν ήταν να είναι ποτέ δίκαιη.
Ένα από τα καλά του να αποδεχόμαστε το γεγονός πως η
ζωή δεν είναι δίκαιη είναι πως έτσι συγκρατούμαστε από το να λυπούμαστε τον
εαυτό μας, ενθαρρύνοντας τον να κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί με αυτά που έχει.
Δεν είναι «δουλειά της ζωής» να τα κάνει όλα τέλεια, αυτή είναι απλώς η
πρόκληση την οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Αποδεχόμενοι αυτό το γεγονός,
παύουμε επίσης να νιώθουμε οίκτο για τους άλλους, γιατί γνωρίζουμε πως ο
καθένας είναι διαφορετικός και έχει μοναδικές ικανότητες και προσωπικές
προκλήσεις να αντιμετωπίσει. Αυτή η πίστη με έχει βοηθήσει να αντιμετωπίσω τα
προβλήματα της ανατροφής δύο παιδιών, τις δύσκολες αποφάσεις που έπρεπε να
πάρω για το ποιον μπορούσα να βοηθήσω και ποιον όχι, καθώς και τις προσωπικές
μου εντάσεις τις στιγμές που ένιωθα πως ήμουν θύμα κάποιας κατάστασης ή πως
μου συμπεριφέρονταν άδικα. Σχεδόν πάντοτε με επαναφέρει στην πραγματικότητα και
με βάζει πάλι στο σωστό δρόμο.
Το γεγονός πως η ζωή δεν είναι δίκαιη δε σημαίνει πως
δεν πρέπει να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να βελτιώσουμε τις
συνθήκες της ζωής μας ή και τον κόσμο ολόκληρο.
Αντίθετα, μάλιστα, αυτό ακριβώς πρέπει να κάνουμε.
Όταν δεν αναγνωρίζουμε ή δεν παραδεχόμαστε πως η ζωή είναι άδικη, έχουμε την
τάση να νιώθουμε οίκτο για τους άλλους και τον εαυτό μας. Ο οίκτος, όπως είναι
φυσικό, είναι ένα ηττοπαθές συναίσθημα, που δεν προσφέρει τίποτα σε κανέναν και
απλώς τους κάνει όλους να νιώθουν ακόμα χειρότερα. Όταν όμως αναγνωρίζουμε πως
η ζωή δεν είναι δίκαιη, νιώθουμε συμπόνια για τους άλλους και για τον εαυτό
μας. Και η συμπόνια είναι ένα βαθΰ και ζεστό συναίσθημα που εκπέμπει προς
όλους αγάπη και καλοσύνη. Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα πιάσετε τον εαυτό
σας να σκέφτεται τις αδικίες αυτού του κόσμου, προσπαθήστε να του υπενθυμίσετε
αυτή την πολύ βασική αλήθεια. Μπορεί να μείνετε έκπληκτοι από το πώς μπορεί να
σας γλιτώσει από την αυτολύπηση και να σας οδηγήσει στη χρήσιμη
ενεργητικότητα.
18.Επιτρέψτε στον εαυτό σας να βαριέται
Η ζωή των περισσοτέρων από μας είναι γεμάτη από τόση
ε'νταση - για να μην αναφέρω και τις ευθύνες - που μας είναι σχεδόν αδύνατο να
μείνουμε ακίνητοι και να μην κάνουμε τίποτα, πολύ περισσότερο μάλιστα να
ηρεμήσουμε - ακόμα και για λίγα λεπτά. Ένας φίλος μου είπε κάποτε: «Οι άνθρωποι
δεν είναι πλέον ανθρώπινες υπάρξεις. Θα 'πρεπε να λεγόμαστε ανθρώπινες
πράξεις».
Για πρώτη φορά ήρθα σε επαφή με την ιδέα ότι η περιστασιακή
βαριεστημάρα μπορεί στην πραγματικότητα να μου κάνει καλό, όταν μελετούσα
κοντά σ' έναν ψυχολόγο στο Λα Κό-νερ της Ουάσιγκτον, μια μικρή πόλη, όπου
υπήρχαν πολύ λίγα «να κάνεις». Μετά το τέλος της πρώτης ημέρας, ρώτησα τον
εκπαιδευτή μου: «Τι μπορείς να κάνεις εδώ πέρα το βράδυ;». Μου απάντησε λέγοντας:
«Εκείνο που θα 'θελα να κάνεις είναι να επιτρέψεις στον εαυτό σου να βαρεθεί.
Μην κάνεις τίποτα. Αυτό είναι μέρος της εκπαίδευσης σου». Στην αρχή νόμισα
πως αστειευόταν! «Μα τι στο καλό, γιατί να επιλέξω το να βαριέμαι;», τον
ρώτησα. Έτσι μου εξήγησε πως αν επιτρέψω στον εαυτό μου κάτι τέτοιο, έστω και
για μία ώρα - ή και λιγότερο ακόμα - και δεν το πολεμήσω, το αίσθημα της
βαριεστη-μάρας θα αντικατασταθεί από το αίσθημα της ηρεμίας. Και μετά από λίγη
εξάσκηση, θα μάθω πώς να ηρεμώ.
Και προς μεγάλη μου έκπληξη είχε δίκιο. Στην αρχή μετά
δυσκολίας το ανεχόμουν. Είχα τόσο συνηθίσει να ασχολούμαι με κάτι κάθε
δευτερόλεπτο της ζωής μου, που πραγματικά πάλεψα σκληρά για να ηρεμήσω. Μετά
από λίγο όμως το συνήθισα και δεν πέρασε πολλή ώρα που άρχισα να το απολαμβάνω.
Δεν εννοώ βέβαια να περνάμε ώρες ολόκληρες τεμπελιάς, αλλά να μάθουμε την
τέχνη της ηρεμίας, την τέχνη του «απλώς να υπάρχουμε», αντί να «πράττουμε»,
για λίγα λεπτά κάθε μέρα. Καιγι' αυτό δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη τεχνική,
εκτός από το να μην κάνουμε τίποτα συνειδητά. Απλώς να καθόμαστε ακίνητοι, ίσως
να κοιτάμε έξω από το παράθυρο και να παρακολουθούμε τις σκέψεις και τα
αισθήματα μας. Στην αρχή μπορεί να νιώσετε λίγο άβολα, όμως κάθε μέρα που θα
περνάει θα είναι όλο και πιο εύκολο. Και η ανταμοιβή που θα έχετε θα είναι
τεράστια.
Πολλοί από τους εσωτερικούς μας κόμπους προκαλούνται
από τα πολυάσχολα υπερενεργητικά μυαλά μας, που πάντοτε χρειάζονται κάτι για να
τα διασκεδάζει, κάτι για να εστιάζουν πάνω του την προσοχή τους και πάντοτε
αναρωτιούνται: «Μετά τι έχει;». Ενώ τρώμε το δείπνο μας, αναρωτιόμαστε τι έχει
για γλυκό. Ενώ τρώμε το γλυκό, μας απασχολεί τι θα κάνουμε μετά. Μετά από αυτή
τη βραδιά έρχεται το «Τι θα κάνουμε το Σαββατοκύριακο;». Όταν γυρνάμε σπίτι από
μια έξοδο, ανοίγουμε αμέσως την τηλεόραση, πιάνουμε το τηλέφωνο, ανοίγουμε
ένα βιβλίο ή αρχίζουμε να καθαρίζουμε. Είναι σχεδόν σαν να τρέμουμε στη σκέψη
του να μην έχουμε τίποτα να κάνουμε, έστω και για ένα λεπτό.
Η ομορφιά τού να μην κάνεις τίποτα σου διδάσκει να καθαρίζεις
το μυαλό σου και να ηρεμείς. Επιτρέπει στο μυαλό σας την ελευθερία της
«άγνοιας» για μια σύντομη χρονική περίοδο. Όπως ακριβώς και το σώμα σας, έτσι
και το μυαλό σας χρειάζεται περιστασιακές διακοπές από την πυρετώδη ρουτίνα.
Όταν το αφήνετε να κάνει ένα διάλειμμα, επανέρχεται πιο δυνατό, πιο εύστροφο,
με μεγαλύτερη ικανότητα συγκέντρωσης και δημιουργίας.
Όταν επιτρέπετε στον εαυτό σας να βαρεθεί, βγάζετε από
πάνω σας μια τεράστια ποσότητα από την πίεση που αποκτάτε με το να κάνετε κάτι
κάθε στιγμή της μέρας. Έτσι, τώρα, κάθε φορά που κάποιο από τα παιδιά μου λέει:
«Μπαμπά, βαριέμαι», εγώ απαντάω: «Μπράβο, συνέχισε λίγο ακόμα. Καλό σου
κάνει». Μόλις τους το λέω αυτό, πάντα παραιτούνται από την ιδέα πως θα τους
λύσω το πρόβλημα. Πιθανότατα ποτέ δε θα σας πέρασε από το μυαλό η σκέψη πως θα
σας πρότεινε κάποιος να επιτρέπετε στον εαυτό σας να βαρεθεί. Ε, λοιπόν, για
όλα τα πράγματα υπάρχει πάντα μια πρώτη φορά!
Σχετικές αναρτήσεις:
- Μη βασανίζεστε για μικροπράγματα - λίστα με όλες τις αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου